چند سالیست که در فضای آموزشی کشور در خصوص حذف کنکور و جایگزینی شرط معدل فراوان صحبت به میان آمده و دیدگاه های مختلفی از جانب متخصصین امر یا عموم مردم که به هر حال در برهه ای از زندگی با این معقوله روبرو خواهند شد مطرح شده است
اما به راستی در ساختار کنونی آموزش کشور امکان حذف کنکور وجود دارد ؟
آیا پیشنهاد جایگزینی با شرط معدل معقول و عملیاتی است ؟
آیا بر فرض استقرار نظام پیشنهادی جدید (شرط معدل یا سوابق تحصیلی) عدالت بیشتری را در زمینه پذیرش دانشجو شاهد خواهیم بود ؟
آیا این پارادایم شیفت، در وضعیت فعلی قابل اجرایی است؟
این ها و سوالات عدیده دیگر مدتهاست که در محافل آموزشی، مدارس و حتی جمع های خانوادگی اذهان همگان را مشوش کرده است.
یک نگرانی عمیق و پنهان توام با امید بهبود اوضاع کنونی که در نظام پذیرش دانشگاه ها مستقر است !
حال با یک نگاه بی طرفانه و البته با انجام چند پیمایش میدانی ساده از یک نمونه آماری متوازن در چند شهر کشور که از نظر امکانات آموزشی برخوردار یا کم برخوردار هستند به یک پاسخ تقریبا یکسان و پایا می توان دست یافت !
آیا کنکور حذف خواهد شد؟
در حال حاضر امکان حذف کنکور با زیرساخت ها و بستر آموزشی موجود تقریبا امکان پذیر نیست !!!

البته اگر خوش بینانه به مسئله نگاه کنیم امکان تسهیل این امر بسیار مهم (جایگزینی یک نظام جدید پذیرش دانشجو به جای کنکور ) وجود خواهد داشت همان طور که طی چند سال گذشته تا به امروز حرکت های نه چندان اثربخشی در این راستا اجرایی شده است !
طی دوره های اخیر برگزاری کنکور، طرح پذیرش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی (شرط معدل) اجرایی شد اما تجربه نشان داد که استقبال چندانی از این پروژه صورت نگرفت !
گنجاندن رشته های دانشگاهی دسته دوم و سوم که اقبال چندانی جهت انتخاب آن ها میان دانش آموزان به چشم نمی خورد و از آن مهم تر عدم مشارکت دانشگاه های تراز اول و صاحب نام کشور در این اجرایی کردن این طرح، تقریبا پیشرفت این فرایند مهم را با کندی غیرقابل پیش بینی مواجه ساخته است !
حال باید پرسید طراحان این پروژه (جایگزینی سوابق تحصیلی یا شرط معدل) که یقینا جهت برچیدن به اصلاح دیوار کنکور نظر خیر نیز داشته اند، آیا هرگز در فرایند اجرایی یک ساله کنکور و حضور مستمر در کنار دانش آموزان کنکوری چه میزان فعالیت داشته اند ؟!
آیا تا به امروز برای دانش آموزان کنکوری برنامه ریزی مطالعاتی داشته اند ؟!
آیا با بیم و امیدهای دانش آموزان کنکوری همگام و همراه بوده اند ؟!
آیا از رویاها و آرزوهای دست یافتنی و دست نیافتنی دانش آموزان کنکوری باخبر بوده اند ؟!
آیا در برابر انبوهی از سوالات و نگرانی های دانش آموزان کنکوری قرار داشته اند که باید در کمتر از یک سال دروس سه سال را چگونه جمع بندی و مطالعه کنیم، که هم در امتحانات نهایی سال دوازدهم موفق باشیم و هم کنکور موفقی را پشت سر بگذاریم ؟!
وضعیت فعلی دانش آموز پشت کنکور
وقتی یک دانش آموز در ابتدای سال تحصیلی که قرار است در پایان آن آزمون کنکور بدهد به همراه اولیا خود امیدوارانه به دفتر شما مراجعه می کند، چگونه باید او را متقاعد کرد که بیش از دو سوم زمان نتیجه گیری مطلوب را از دست داده است !؟
دانش آموزی که 2 سال تحصیلی (دهم و یازدهم) را از دست داده و حالا چشم به 9 ماه تحصیلی پیش رو دارد (سال دوازدهم)، آن هم بدون هیچ پیشینه قابل قبول علمی !
دانش آموزی که در شروع سال دوازدهم اعتراف می کند که تا به امروز از فیزیک و شیمی و ریاضی و … اندوخته چندانی ندارد !
بله این حال و روز اکثر دانش آموزانی است که در تابستان قبل از کنکور سرگشته و حیران به دنبال نسخه شفابخش 9 ماهه هستند جهت نتیجه گیری بسیار مطلوب در کنکور سال بعد !
جالب این که همین عزیزان و آینده سازان کشور، هیچ کدام به پذیرش رشته ای کمتر از پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، مهندسی های فنی پرمتقاضی، حقوق و … رضایت نمی دهند !!!
بله …
تمام این فشار و بار استرس های بعضا بی دلیل دانش آموزان کنکوری بر دوش معلمان زحمتکش مدارس و مشاوران دلسوز این کشور قرار گرفته است و هر سال و یا شاید هم هر چند ماه یکبار، با یک قانون جدید در امر پذیرش دانشگاه ها مواجه می شویم و روز از نو روزی از نو . . . !!!
رویای برچیدن نظام های به اصطلاح مافیا در بازار کنکور کشور محقق شدنی نخواهد بود تا با هم صادق نباشیم !!!
مسئولین امر بایستی مطلع باشند تا زمانی که در تصحیح اوراق امتحانی نهایی سال دوازدهم در حوزه های سراسر کشور دچار مشکلات عدیده اجرایی هستیم، حذف کنکور و جایگزینی نظام پذیرش جدید در دانشگاه ها، آن هم با عنوان شرط معدل یا سوابق تحصیلی شدنی نخواهد بود !
تا زمانی که نظام مستقر آموزشی کشور پاسخگوی نیازهای بیشمار دانش آموزان در راستای آمادگی کنکور نیست، قطعا بخش خصوصی و بعضا خصولتی با ارائه برنامه های متنوع و بسته های آموزشی رنگارنگ، دانش آموزان را جذب نموده و این مسیر همچنان بر قوه خود پابرجا خواهد بود !
تا زمانی که معلمان ما با نظام های پرداختی چند برابری در بخش های خصوصی و آموزشگاه های کنکور مواجه هستند، قطعا اجرایی کردن هدف بسیار مطلوب حذف کنکور محقق شدنی نخواهد بود !
نقش سه سال پایانی تحصیل، در حذف کنکور
برای جایگزینی نظام جدید پذیرش دانشجو بایستی سه سال پایانی آزمون های هماهنگ کشوری داشته باشد و مسئولین امر بایستی مطلع باشند تا زمانی که در تصحیح اوراق امتحانی نهایی فقط سال دوازدهم در حوزه های امتحانی سراسر کشور دچار مشکلات بعضا عجیب و غریب اجرایی هستیم، حذف و جایگزینی کنکور با یک نظام جدید جهت پذیرش دانشجو در دانشگاه ها، آن هم با عناوینی همچون شرط معدل یا سوابق تحصیلی و … شدنی نخواهد بود !
حذف کنکور بدون اصلاح فرایند اجرایی سه ساله آخر تحصیلات عمومی کنونی میسر نخواهد بود !
دوستان عزیز، اساتید گرامی، تصمیم سازان و تصمیم گیران محترم نظام آموزشی کشور بالاخص کنکور ! لطفا بازنگری اساسی در فرایند آموزش کشور دسته کم در سه ساله پایانی داشته باشید . . .
بدون بسترسازی مناسب، کنکور مانند قانون انرژی پایدار است و فقط از حالتی به حالت دیگر بدل خواهد شد !!!
اگر عزم راستین وجود دارد همه به میدان بیاییم و کمک کنیم آینده سازان این کشور از این بیم و امیدهای واهی نجات پیدا کنند
عزیزان، کمک کنیم اصل تعلیم و تربیت محقق شود
کمک کنیم آموزش های مدرسه ای دوباره تقویت شود، آن وقت همگی خواهیم دید این حجم از زمان و سرمایه نیاز نخواهد بود که به جنگ مافیای کنکور برویم !
در راستای نیل به این اهداف البته که از سوی صاحبنظران و اهل فن که در این حوزه سالیان متمادی فعالیت داشته اند راهکارهای پیشنهادی بسیاری وجود دارد
شاید در آینده ای نه چندان دور پیشنهاداتی در این عرصه ارایه گردد
گر چه همیشه در زمان هایی که صحبت از عزم به تغییر و تحول می شود بیت معروف حافظ به ذهن خطور می کند که :
هزار نکته باریکتر ز مو اینجاست
نه هر که سر بتراشد قلندری داند
به امید اینکه روزی برای این دغدغه ها و نگرانی های متعدد خانواده ها و دانش آموزان عزیز کشورمان پاسخی درخور داشته باشیم …