حتما شنیده اید که می گویند خود شناسی مقدمه ای بر خداشناسیت . خودشناسی ریشه بسیاری از مشکلاتیست که نمیدانیم از کجا می آیند ، مثلا اگر روابط شخصیتان پر از تلاطم است ، شغلتان شما را خوشحال نمی کند، مدام از این شاخه به آن شاخه می پرید و نمیدانید که نهایتا از زندگیتان چه می خواهید ، ما در این محتوا به بررسی مشکل شما و ارائه راهکار عملیاتی پرداخته ایم .
پس با مستر مایند همراه باشید !
“فرض کنید شما آدمی هستید که برایتان مهم است که در حیطه های مختلف زندگی تصمیم نهایی را بگیرید و حرف آخر حرف خودتان باشد . این مسئله به شما حس قدرت می دهد و تصور میکنید که تصمیم گیری نشانه قدرت شماست و آن را یک ارزش میدانید . در مسیر زندگیتان علاقمند با خانم/آقایی می شوید که او هم از این موهبت بی بهره نیست ! او همیشه در خانواده خود حکمرانی کرده و فردی بسیار تصمیم گیرنده ، محکم و قدرتمند است. این دقیقا همان چیزیست که شما مجذوب آن شدید پس رابطه شما سمت و سوی جدی شدن به خود میگیرد !
پس از گذشت مدتی از دوران آشنایی و درگیر شدن اطرافیانتان در می یابید که دعوا و ناراحتی در بین شما بالا میگیرد و هر مسئله کوچکی از انتخاب یک رستوران تا سبک لباس پوشیدنتان موجب اختلاف بین شما می شود . به نظر او شما باید مثل یک جنتلمن لباس بپوشید ، حتی اگر می خواهید برای بستنی خوردن به پارک بروید ، در حالی که شما دوست دارید در شرایط رسمی تر هم لباس اسپرت بپوشید و نمیتوانید تحمل کنید که او برای شما تصمیم بگیرد ! به نظر شما او آدم خود خواهیست که میخواهد به همه امور دخالت کند و به نظر او هم شما فردی انعطاف ناپذیر و بی منطقید !
این مسئله آنقدر چالش بر انگیز می شود که دیگر اوقات خوشی از رابطه برایتان باقی نمی گذارد و در نهایت تصیمیم تلخی میگیرد: جدایی !!
به نظر شما مقصر واقعی کیست ؟!
دلیل واقعی این نتیجه تلخ چیست ؟
چه تغییری در انتخابتان ، شما و یا نامزدتان می توانست باعث شود که روند و پایان قصه اینگونه نباشد ؟”
خودشناسی چیست ؟
خودشناسی به معنای فهم دقیق خود است که شامل آگاهی به افکار ، احساسات و اثر آنها بر رفتارمان می شود . اینکه بدانیم ما دقیقا چه هستیم و در حقیقت پاسخی است که به سوال “من که هستم ؟” داده می شود .
خودشناسی شناخت نیازها ، خواسته ها ، انگیزه ها ، باور ها و ارزش هاست و زمینه تمام تحقیقاتی است که درباره انسان انجام شده است . این مفهوم ، نشان دهنده غریزه اصیل جستجوگر انسان و مقدمه ای برای رضایت از زندگی ، آرامش درونی و شادی ابدی است !
چرا خود شناسی مهم است ؟
ما در دنیایی پر از بلاتکلیفی های اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی زندگی می کنیم ! خود شناسی یک پایه و بنیاد قدرتمند برای افکار و عملکرد هایمان در زندگی روزمره بنا می کند تا در تلاطم این عدم قطعیت ها و سردرگمی ها مسیرمان را گم نکنیم .
خودشناسی برای این مهم است که به ما کمک کند خودمان را بهتر بشناسیم . با شناخت بهتر از خودمان میتوانیم کنترل بیشتری بر زندگیمان داشته باشیم و میتوانیم به جای اینکه صرفا منتظر معجزه ای در زندگی بمانیم ، افسار زندگیمان را به دست بگیریم !
خودشناسی همچنین کمک می کند تا با بینش بیشتری به سوال “من که هستم” پاسخ دهیم . با خودشناسی می توانیم شناخت بیشتری نسبت به جهان فیزیکی پیرامونمان داشته باشیم و همچنین به دنیای درونمان سفر کنیم و در می یابیم که ذهنمان چگونه با دنیای درون و بیرونمان مواجه می شود .
امروزه میدانیم که معنایی که ما بر واقعیت های زندگیمان میدهیم تاثیر اصلی را بر کیفیت تجاربمان دارد ، آنقدر که میتوان گفت آنچه ما از تجاربمان ادراک می کنیم واقعیت آنها نیست ، بلکه تصویر ذهنی ما از رویدادیست که رخ میدهد .
فرض کنید که در خیابان در حال حرکت هستید و اتومبیلی بی مهابا پشت سرتان بوق میزند و به شکل خطرناکی از شما سبقت میگیرد . ممکن است اولین چیزی که به ذهنتان میرسد این باشد که او یک فرد دیوانه و عصبانیست که میخواهد حق شما را ضایع کنید ! حتی ممکن است فکر کنید که به نظر او شما یک راننده کودن هستید !
در حالی که واقعیت امر به سادگی می تواند این باشد که همسرش در خانه دوچار مشکل شده و او باید هر چه سریع تر خودش را به منزل برساند !
برداشت شما از اینکه کدام یک از این ها درست است ، رفتار شما در برابر آن راننده را رقم میزند ، اینکه با آرامش لاین حرکتتان را تغییر دهید و به او اجازه سبقت بدهید ، یا اینکه فریاد بزنید و یا به او راه ندهید! همین برداشت ، بر هیجانات شما نیز مستقما اثر گذار است .
بنا بر این ، ما می توانیم با تغییر ذهنیات خود درباره وقایع ، کیفیت زندگیمان را تغییر دهیم . از سوی دیگر ، وقتی ما خودمان را تغییر می دهیم ، جهان پیرامونمان هم به فراخور آن تغییر می کند !
خب حالا که میدانیم که خود شناسی بسیار مهم است ، چطور می توانیم آن را ارتقا دهیم ؟
به دنیای ِ شناخت خود قدم بگذارید !
در یکی از مکاتب فکری می گویند : سعی کنید عمری طولانی داشته باشید و کارهای زیادی در زندگیتان انجام دهید . در این صورت میتوانید بالاخره بفهمید که واقعا که هستید و چه می خواهید !
بسیار خوب ! ااگر این فرآیند ۶۰ سال به طول بی انجامد و تازه بعد از گذر یک عمر بتوانید خودتان را بشناسید چطور ؟ دیگر وقتی برای استفاده از آن و پیشبرد مسیرتان در سمت و سویی که واقعا هستید ، باقی می ماند؟
قرار نیست آدمهای عجولی باشیم ، اما یک عمر صبر کردن هم بسیار منفعلانه است ! در عین حال به نظر می آید که میتوان فرآیند ارتقا خودشناسی را با بررسی خود به صورت صحیح و آگاهانه تسهیل نمود .
پیشنهاد می کنیم برای ورود به مسئله ، در ابتدا نگاهی به سوالات زیر بیاندازید :
- من در چه چیز هایی توانمند هستم ؟
- در چه چیزهایی توانایی کمتری دارم ؟
- چه چیزهایی مرا خسته می کند ؟
- مهمترین اصول زندگی من چه چیزهاییست ؟
- مهمترین افراد زندگی من چه کسانی هستند ؟
- به چه میزان به خواب نیاز دارم ؟
- چه چیزهایی باعث اضطراب من می شود ؟
- ترجیح میدهم چه جور دوستی باشم ؟
- ۳۰ سال آینده خودم را چگونه متصور می شوم ؟
- درباره خودم چگونه فکر می کنم ؟
- در زندگیم برای چه چیزهایی ارزش قائل هستم ؟
- چه چیزهایی به من آرامش میدهد ؟
- تعریف من از موفقیت چیست ؟
- تمایل دارم دیگران مرا چگونه ببینند ؟
- چه چیزهایی مرا ناراحت می کند ؟
- چه چیزهایی مرا خوشحال می کند ؟
- چه چیزهایی مرا عصبانی می کند ؟
- من ترجیح میدهم چه جور آدمی باشم ؟
- چه چیزهایی مرا میترسانند ؟
سعی کنید که پاسخ این سوالات را با اولین جوابی که به ذهنتان می رسد ، ارائه دهید . سعی نکنید که به عمق هر سوال وارد شوید و هر کدام را در ذهنتان تعریف و تفسیر کنید . اگر این کار را بکنید ممکن است صرفا پاسخ دادن به سوالات ۶۰ سال طول بکشد !!
واقعیت این است که هر کسی این سوالات را به روش خودش تفسیر کرده و پاسخ می گوید . و این دقیقا نکته اصلی است . جواب هر کس می تواند به سوالات متفاوت باشد و هیچ درست و غلط و ارزش گذاری ای بر پاسخ ها وجود ندارد. ما به دنبال راهکار هستیم و نمیخواهیم با سوالات فلسفی خودمان را سردر گم کنیم!
شما آنچه که به طور مداوم و معمول انجام میدهید هستید و خودتان تصمیم می گیرید که چه معنایی به زندگیتان ببخشد !
زندگی را آنقدر ها هم جدی نگیرید !
خب حالا چه کار کنیم ؟
حقیقتا جواب های اولیه شما به این سوالات آنقدر ها مهم نیستند ! دشوار است که در وهله اول جواب های درستی به تمام این سوالات بدهید . پس نگران نباشید ، درستش می کنیم !
چیزی که مهم است این است که فکرتان را با پاسخ به این سوالات ورزش دهید . حتما حتما به تمامی سوالات پاسخ دهید ! “نمیدانم” نداریم !
و بعد ؟
سعی کنید به افزایش چیزهایی که براتان مهم است تمرکز کنید .
کارهایی که حالتان را بد می کنید و حدف کنید و آنچه حالتان را خوب می کند بیشتر انجام دهید !
از آنچه شما را ناراحت می کند اجتناب کنید و کارهایی که توانمندی زیادی در آنها ندارید را انجام ندهید .
در ادامه این مسیر در کنار هم به راهکار های گام به گام و عملی برای شناخت هر چه بیشتر خود ِ واقعیمان و درنتیجه ، ساختن مسیر زندگی بر اساس آنچه که هستیم و آنچه که می خواهیم که باشیم، می پردازیم .
نگران نباشید ! خودشناسی کار پیچیده ای نیست ، اما نتایج ارزنده ای به بار می آورد !
